Ichigo ichie là gì? 7 triết lý ichigo ichie

Bạn là người yêu thích tiếng Nhật. Bạn am hiểu văn hóa truyền thống và con người Nhật. Vậy bạn có biết đến thành ngữ, tục ngữ Nhật Bản hay không? Nhắc đến thành ngữ, tục ngữ trong văn hóa trà đạo Nhật Bản ta không thể không nhắc đến 「一期一会」・ “Ichigo ichie”・ “Nhất kì nhất hội”. Ichigo ichie mang ý nghĩa gì? Tinh thần thật sự ẩn bên trong Ichigo Ichie là gì? Những câu hỏi này sẽ được giải thích một cách dễ hiểu trong bài viết này.

Ichigo ichie là gì? Nguồn gốc? Ý nghĩa thật sự của nó là gì?

「一期一会」là một câu thành ngữ của Nhật, có cách đọc Hiragana là 「いちごいちえ」 và đọc theo Romanji là “Ichigo ichie”, dịch theo nghĩa Hán Việt là “Nhất kì nhất hội”. Ichigo ichie mang ý nghĩa là cuộc gặp gỡ quan trọng nhất ngay tại thời điểm này. Nhất kỳ(一期-Ichigo), mang ý nghĩa là khoảng thời gian từ lúc sinh ra cho đến lúc chết đi. Nhất hội(一会-Ichie) là gặp gỡ một việc gì đó hoặc gặp gỡ ai đó.

>>> sách ichigo ichie

Nguồn gốc

 Câu thành ngữ này có nguồn gốc từ một câu triết lý 「一期一度」của bậc thầy trà đạo nổi tiếng 千利休 (Sen no Rikyuu) – người đã đặt nền móng cho trà đạo của Nhật Bản, mở ra một nền văn hóa truyền thống cho người dân nước này. Ý nghĩa của câu thành ngữ xuất phát từ thế giới tâm lý của giới trà đạo – “Hãy trân trọng khoảng thời gian quý báu này, khoảnh khắc mà bạn và tôi có thể chia sẻ với nhau”.

Phong cách trà đạo Wabi-cha của Rikyu mang màu sắc Thiền đã lan rộng đến tầng lớp võ sĩ đạo và được biết đến rộng rãi vào cuối thời Muromachi. Samurai là một người không biết khi nào mình sẽ chết trong trận chiến. Vì thế, trong các buổi thưởng trà của Samurai – những người có thể không bao giờ gặp lại đã dành thời gian lặng lẽ uống trà. Đó là lý do tại sao trà đạo có triết lý này “cuộc gặp gỡ một lần trong đời”.

Xem thêm: Wabi sabi là gì

Ý nghĩa thật sự của Ichigo ichie là gì?

Trong trà đạo của Nhật cụm từ này rất quan trọng, nó mang ý nghĩa thưởng trà với ai đó một lần, cơ hội gặp gỡ người đó lần thứ hai là điều khó xảy ra.

Giống với Ikebana – nghệ thuật cắm hoa, cho dù cắm bông hoa vào bình hoa đẹp đi chăng nữa thì sinh mệnh của bông hoa đó cũng không kéo dài lâu, vì thế nghệ nhân phải trân trọng khoảnh khắc rực rỡ nhất để phô ra trước khi nó lụi tàn. Ichigo ichie cũng vậy, những sự việc ta đã trải qua, những người ta đã gặp không phải ở mãi bên ta nên hãy trân trọng tất cả những mối nhân duyên đó. Đây chính là ý nghĩa thật sự của nhất kì nhất hội.

Với những cuộc gặp gỡ hiếm thấy, có thể 1 năm gặp một lần tất nhiên được xem là “Ichigo ichie” – “Nhất kì nhất hội”. Tuy nhiên, tinh thần thật sự mà “Nhất kì nhất hội” muốn truyền đạt lại chính là về những người luôn ở bên cạnh bạn. Bố mẹ, vợ chồng, anh em, bạn bè, đồng nghiệp hoặc sếp ở công ty,… những người bạn nghĩ sẽ luôn gắn bó cùng bạn, bạn nghĩ cuộc gặp gỡ với họ không được xem là nhất kì nhất hội. Nhưng thật sự không phải vậy, với những người đó liệu bạn có thể đối xử với họ bằng tâm thế Ichigo ichie hay không?

Đời người có vẻ dài, có người sông tận 100 tuổi, nhưng khi nhìn lại nó cũng thật ngắn ngủi, giống như một cái chớp mắt, thế mới có câu “thời gian thấm thoắt thoi đưa”. Tóm lại, ý nghĩa thật sự trong tinh thần Ichigo ichie muốn nhắc nhở bạn trân trọng từng khoảnh khắc, từng cuộc gặp gỡ dù đó là cuộc gặp với người bạn gần gũi.

Tinh thần Ichigo ichie trong Omotenashi

Mặc dù, chưa được chứng minh rõ ràng bằng các nghiên cứu hay báo cáo khoa học nhưng có nhiều người cho rằng ông tổ nghệ thuật trà đào Sen no Rikyuu đã đặt nền móng cho nghệ thuật chăm sóc khách hàng nổi tiếng của Nhật là Omotenashi.

Ichigo ichie trong Omotenashi mang hàm ý “ Cuộc gặp gỡ của tôi và bạn trong khoảnh khắc này là giây phút chỉ có một không bao giờ trở lại lần hai. Chính vì vậy, phải trân trọng từng phút từng giây. Những gì chúng tôi có thể làm nhiều nhất, những gì tốt nhất, trân quý nhất sẽ được mang ra tiếp đãi bạn”. Với tinh thần Ichigo ichie mang lại thì Omotenashi là tinh thần đãi khách bằng cả tấm lòng chân thành nhất và sự tập trung.

Sự chuẩn bị kỹ lưỡng trong các buổi thưởng trà được thực hiện bởi các nghệ nhân trà đạo là biểu hiện rõ nhất của triết lý Ichigo ichie qua tinh thần đãi khách Omotenashi. Bằng việc lựa chọn kỹ lưỡng từng loại hoa, bộ pha trà, tranh treo tường trang trí,…. sao cho phù hợp với từng kiểu khách hàng đã cho thấy được sự trân quý của “chủ” trà thất đối với khách.

Sống theo tinh thần Ichigo ichie

Đọc hết phần trên của bài viết, đến đây có lẽ bạn cũng đã thẩm thấu được triết lý của câu thành ngữ 「一期一会」-  Ichigo ichie là gì rồi nhỉ. Vậy bạn có muốn thử áp dụng triết lý này vào cuộc sống hằng ngày của mình không?

Trái đất này thật nhỏ khi bạn chỉ cần xoay người thì cũng có thể vô tình chạm vào vạt áo ai đó, nhưng cũng thật rộng lớn khi chỉ cần quay lưng bước đi là sẽ chẳng bao giờ gặp lại. Chính vì vậy, mới cần áp dụng Ichigo ichie vào cuộc sống, để bạn nhận thức được tất cả những gì chúng ta nắm giữ được, chính là ngày hôm nay, thế nên hãy sống một cách trọn vẹn nhất.

Trong thời đại dịch Covid như hiện tại ta mới càng thấu hiểu rõ triết lý này, bởi hôm nay, có thể là bữa cơm cùng người thân, buổi tán gẫu cùng bạn bè, hay là buổi hẹn hò cùng người yêu,…nhưng ngày mai là điều gì thì mỗi người chúng ta đều không thể nói trước được.

∗Vậy làm thế nào để sống theo tinh thần Ichigo ichie và không bỏ lỡ những khoảnh khắc tuyệt vời? Dưới đây là 7 gợi ý sống theo triết lý này:

7 triết lý ichigo ichie

Trân trọng những khoảnh khắc đặc biệt: tình cờ gặp nhau giữa biển người mênh mông cũng được xem là duyên phận hay sắp đạt được ước nguyện nhưng lại bỏ lỡ vì điều nhỏ nhặt,… đó là những khoảnh khắc đặc biệt mà bạn nên nắm lấy và trân trọng.

Chúng ta chỉ sống một lần: chính vì không có cuộc đời thứ hai thế nên hãy sống vui vẻ ở hiện tại, nếu có thể hãy tha thứ, không gen tuông ích kỷ mà hãy sống một cách tích cực.

Chú tâm vào thực tại: quá khứ không thể quay lại, tương lai không thể với tới, chỉ có hiện tại mới là khoảnh khắc để bạn nắm lấy và thay đổi được.

Thử thách những điều mới lạ: Đời người chỉ có một thì ngại gì mà không thử bước ra khỏi vùng an toàn của bản thân để va chạm và học hỏi.

Ngồi thiền: Triết lý sống Ichigo ichie cũng từng được nhắc đến trong Thiền đạo, đây là cách để lắng đọng bản thân, lắng nghe mọi thứ xung quanh, rồi bạn sẽ tìm thấy phép màu của cuộc sống và thấy tâm hồn mình an yên.

Để các cuộc gặp gỡ cũng là một bữa tiệc: đừng đợi chờ những bữa tiệc đến vào dịp đặc biệt như đám cưới, thăng chức,…mà hãy biến những cuộc gặp gỡ thường ngày cũng trở nên đặc biệt và là khoảnh khắc đáng nhớ.

Buông bỏ: quá khứ đã qua không thể thay đổi thế nên sự dằn vặt cũng chỉ nên nhất thời, hãy buông bỏ cảm xúc tiêu cực để tiếp tục tạo ra những khoảnh khắc tích cực mới. Đấy mới gọi là sống theo tinh thần Ichigo ichie.

Bài viết trên đây đã giải thích một dễ hiểu và đầy đủ thông tin về câu triết lý 「一期一会」 nổi tiếng trong trà đạo Nhật Bản. Nhật Bản là đất nước giàu văn hóa truyền thống và có nhiều triết lý sống ý nghĩa đáng để suy ngẫm. Chính vì sự thú vị đến từ đất nước và con người Nhật Bản mà ngày nay có rất nhiều bạn trẻ Việt đam mê và yêu thích tiếng Nhật. Nếu bạn muốn tham khảo các khóa học tiếng Nhật chất lượng thì hãy ghé thăm Daruma nhé!

Xem thêm: Các phương pháp học tiếng Nhật